آمازون مهندس ایرانی را استخدام نکرد

محمد اولیا پس از فارغ‌التحصیلی در مقطع لیسانس از دانشگاه تهران، علیرغم داشتن پذیرش از دانشگاه‌های آمریکا برای رسیدن به آینده‌ای روشنتر در کانادا همانند بسیاری دیگر از جوانان ایرانی تصمیم به ترک ایران به مقصد تورنتو گرفت.

رابطه او با شرکت آمازون با یک نامه از طرف آمازون شروع شد. یکی از مسوؤلین استخدام در شرکت آمازون در دسامبر ۲۰۱۹ درباره استخدام یک مهندس نرم‌افزار در شهر تورنتو برای محمد نامه‌ای نوشت و به گفته محمد با دیدن این نامه خیلی دلگرم شده بود که چطور یک کارفرما به طور فعالانه‌ به دنبال تکمیل فرصت‌های شغلی موجود در شرکت خود است.

محمد اولیا که در مقطع فوق لیسانس از دانشگاه تورنتو فارغ‌التحصیل شده در گفتگو با روزنامه استار تورنتو گفته است: «یکسال بود که به طور کامل وارد زندگی حرفه‌ای در کانادا شده بودم. همه چیز جالب بود چون خوب بود و به نظر می‌رسید که حالا به نقطه‌ای رسیدم که دیگران سراغ من می‌آیند.»

با دریافت نامه پیشنهاد شغلی از طرف شرکت آمازون، محمد اولیا در ماه ژانویه ۲۰۲۰ آزمون فنی شرکت آمازون در زمینه مهارت‌های برنامه‌نویسی را با موفقیت پشت سر گذاشت. اما هنگامی که در اواخر ژانویه برای مصاحبه حضوری به دفتر استخدامی آمازون در شهر تورنتو مراجعه کرد به گفته محمد همه چیز تغییر کرد.

با مطالعه خلاصه تجربیات شغلی و تحصیلی ( رزومه) محمد اولیا، مسوؤل استخدامی این شرکت متوجه شد که او فارغ‌التحصیل مقطع لیسانس در دانشگاه تهران است و سپس درباره ملیت وی سوال کرد. محمد اولیا می‌گوید که با این سوال متعجب شد چراکه این شغل نیازی به مسافرت به خارج از کانادا نداشت و اجازه کار او در کانادا به وی اجازه می‌دهد که در این کشور به طور آزادانه کار و زندگی کند.

اما بر اساس اظهارات محمد اولیا، مسوؤل استخدامی آمازون به وی گفته است: «دیگر نمی‌توانیم تقاضانامه استخدامی شما را ادامه دهیم چون مقررات استخدامی ما که تحت قوانین آمریکا است اجازه نمی‌دهد که شهروندان ایرانی که دارای کارت اقامت دایم و یا شهروندی کانادا نیستند را استخدام کنیم.»

محمد اولیا با عصبانیت فراوان مصاحبه استخدامی خود در شرکت آمازون را ترک می‌کند و به گفته او زمانی که مشکل خود را در گروه‌های اجتماعی ایرانیان کانادا مطرح کرد و واکنش دیگر ایرانیان را دید بیشتر متعجب شد.

محمد اولیا گفته است: «آنها همگی گفتند، این اتفاقی است که می‌افتد پسر، همه ما این را تجربه کردیم. بعد از شنیدن این چیزها بیشتر عصبانی شدم برای اینکه با خودم گفتم مطمئناً این اتفاق نباید رخ بدهد.»

زمانی که محمد اولیا تجربه مصاحبه استخدامی خود در شرکت آمازون را با خانواده‌اش در ایران مطرح می‌کند، به گفته او همگی آنها گفته‌اند که دنبال دردسر نرود و ممکن است با کارفرماهای بعدی هم مشکل پیدا کند.

محمد می‌گوید: «در فرهنگ ایرانی، باید سرت را بگیری پایین و کارت را انجام دهی و برای دفعه بعد بیشتر تلاش کنی. اما من تصمیم دارم که به همه بگویم که حقوق ابتدایی انسان‌ها چیست.»

پس از در میان گذاشتن داستان خود با رسانه‌های کانادایی در اوایل سال جاری، تلویزیون سی تی وی و روزنامه دانشجویی دانشگاه تورنتو به این موضوع پرداختند و محمد اولیا تصمیم گرفت تا در برابر این تصمیم اقدام قانونی کند.

وکیل محمد اولیا، وینیدرا وایتیسواران از دفتر حقوقی کاستنر لَم در تورنتو گفته است که عدم ادامه بررسی تقاضانامه شغلی به دلیل ملیت افراد «به طور آشکارا تبعیض آمیز» است.

وکیل محمد اولیا گفته است: «هدف ما این است که کمپانی‌ها باید بدانند که اگر در کانادا فعالیت می‌کنند و نیرو استخدام می‌کنند، باید از قوانین حقوق بشری پیروی کنند.»

محمد اولیا باور دارد که تنها فردی نیست که چنین تبعیضی علیه او به کار رفته و به همین دلیل علیه شرکت آمازون کانادا در دادگاه حقوق بشر انتاریو پرونده‌ای را تشکیل داده است و در آن شرکت آمازون کانادا را علیرغم دارا بودن اجازه کار قانونی در این کشور، متهم به تبعیض علیه خود به دلیل ملیت ایرانی‌اش کرده است.

محمد اولیا در همین زمینه گفته است: «برای تمام نسلی که به دنبال دستیابی به آینده‌ای روشنتر به کانادا می‌آیند و پایان مسیر مهاجرتی آنها شهروندی کانادا است، منصفانه نیست که همزمان به دلیل دارا بودن شهروندی کشوری دیگر مورد تبعیض قرار بگیرند.»

در پاسخ به پرسشی که روزنامه تورنتو-استار از شرکت آمازون در این زمینه پرسیده است، سخنگوی آمازون اظهار کرده است: «این شرکت تحت قوانین و مقررات صادرات آمریکا فعالیت می‌کند که در اختیار گذاشتن نرم‌افزار و تکنولوژی‌های مختلف در دسترس شهروندان کشورهایی همانند ایران و کوبا که تحت تحریم هستند را ممنوع می‌کند. این قوانین به طور جهانی اجرا میشود و در هر نقطه‌ای از جهان که شرکت آمازون فعالیت داشته باشد از جمله کانادا این قوانین باید اجرا گردند. تحت همین قوانین شرکت آمازون بسیاری از افرادی که کشورهای آنها تحت تحریم آمریکا هستند از جمله ایرانیان را به استخدام خود درآورده است و در دفاتر ما در سراسر جهان مشغول کار هستند، اما فقط زمانی که به طور قانونی بتوانیم چنین کاری انجام دهیم.»

در پرونده حقوقی که محمد اولیا در دادگاه حقوق بشر انتاریو تشکیل داده تقاضای دستور مستقیم به آمازون برای اضافه کردن یک متمم به مقررات استخدامی این شرکت و توقف ادامه سیاست عدم مصاحبه و استخدام افراد بر اساس ملیت یا محل تولد آنها شده است. محمد اولیا همچنین از دادگاه درخواست کرده تا به آمازون دستور دهد تا درباره پایبندی به رعایت قوانین حقوق بشر در انتاریو مسوؤلین استخدامی این شرکت را آموزش دهد.

محمد اولیا در پرونده حقوقی خود خواستار دریافت ۱۰۰ هزار دلار بابت جبران آسیب‌ها و فشارهای روحی وارد شده بر خود شده است.