به بهانه نمایش فیلم آواز خدا
دکتر ابوالفضل اقوامی
سال‌ها است نوای آسمانی تنبور تنم را لرزانده و آتش به جانم ریخته، بی آن که بدانم علتش چیست؟ چه در سال های اقامت در کرمانشاه در کودکی و سفر به شهرستان‌های مختلف آن نواحی، چه سال‌هایی که بنا به الزام شغل و زندگی، در شهرهای مختلف استان خراسان، گشته و زندگی کرده ام، در همه این سال‌ها، هیچ گاه علت تأثیر رمز آلود این ساز، علیرغم سادگی بیش از حدش بر من مکشوف نگردیده بود.
توفیق یارم شد و در تاریخ پنجم دسامبر ۲۰۱۸ (۱۵ آذر ۱۳۹۷) در اولین نمایش عمومی فیلم مستند “آواز خدا”، اثر هنرمند ارزنده عارف محمدی، در تورنتو حضور یافتم.
فیلم خوش ساخت و ارزشمندی که روایتگر داستان سفر او است به مهد “تنبور”، کردستان، البته با نیّت تهیه گزارش از کهنسال‌ترین تنبورنواز و در عین حال مرشد معنویِ یکی از آیین‌های عرفانی کهن ایران (یارسان)، سید قدمیار، که شور بختانه اندکی پیش از سفر روایتگر، به رحمت خدا می‌رود.
این سفر بهانه‌ای می‌شود تا تاریخچه چند هزار ساله تنبور و نیز آیین یارسان توسط دکتر بهمن کاظمی، پژوهشگر و موسیقی‌دان، شکافته و بررسی شود.
فیلم‌برداری، تدوین، دکوپاژ و بطور کلی همه عوامل فیلم در تراز جهانی و حاصل سال‌ها مرارت و تجربه فیلمساز به طور اخص و سایر همکارانش بطور اعم می باشد.
موسیقی که موضوع اصلی فیلم است و نیازمند دقت و وسواس زیاد، بسیار هنرمندانه بکار گرفته شده بود، بخصوص موسیقی کردستان که بسیار غنی است و به اندازه خودِ تنبور قدمت و ظرافت دارد. در حالی که بعلت حساسیت مطلب، می توانست مهم‌ترین نقطه آسیب فیلم باشد، برعکس نقطه قوت فیلم گردیده است.
انتخاب و توصیف الحان مختلف آوازها و مقام های موسیقی نواحی کردستان، آن هم به صورت مستند و علمی بسیار خوب انجام شده و با اینکه در بخش اجرای موسیقی در فضای باز، صدابرداری سر صحنه انجام نشده، ولی صدا و تصویر کاملا هنرمندانه سینک و منطبق شده اند.
البته به نظر من صحنه نواختن تنبور بر بالای صخره و سنگ به همراه رقصِ سماع، اگرچه نمادین و بسیار زیبا است و استفاده از تکنولوژی های جدیدِ فیلم برداری با پهپاد آن را بسیار زیبا کرده، اما تا حدی روایت طبیعی و مستند گونه فیلم را آسیب زده است. ضمن اینکه اصولا این گونه رقصِ سماع، مخصوص قونیه و دراویش آن جا است و در کردستان آن چنان رایج نیست. صحنه های زیبا و هزار رنگ تنبور نوازیِ دسته جمعی یارسانی ها به اندازه کافی واقعی و تأثیر گذار بودند.
تحقیقات کامل و جامع در مورد تنبور و آیین عرفانی “یارسان” که از زبان دکتر بهمن کاظمی، پژوهشگر و موسیقی دان شنیده می شود، به حق مهم‌ترین نقطه قوت فیلم و پاسخ بسیاری از ناگفته ها در مورد این ساز عرفانی و باستانی است.
تنبور در سفر دور و دراز چند هزار ساله اش به همه جا سفر کرده و در مناطق مختلف اسامی مختلف یافته است. منجمله در خراسان دو تار نام گرفته و نوازندگان ابتدایی و اصلی اش ساکنان کُرمانْجِ شمال خراسان (ایلی از کردهای ایران که در همه جای ایران پراکنده شده و به زبان خاص کُرمانجی سخن می‌گویند) بوده‌اند.
بزرگانی از خطه خراسان که من می‌شناسم، عثمان حق پرست و غلامعلی پور عطایی از جنوب خراسان و حاج قربان سلیمانی و حسین یگانه و فرزندش محمد یگانه از نوازندگان بنام شمال خراسان هستند.
نقطه قوت دیگر فیلم تنبور نوازی و آواز خوانی همزمان خانم دنیا کمالی بود که تأثیر شدیدی بر مخاطب می گذاشت و در حالی که آواز خواندن زنان در شرایط فعلی ایران، تابو و ممنوع است، انتخاب ایشان به عنوان نوازنده و خواننده بسیار انتخاب هوشمندانه ای بود.
دنیا ترانه بسیار زیبایی می‌خواند و در پایان فیلم هم پیامِ خود، مردم سلحشور کرد و فیلمساز را یکجا به مخاطبین می دهد که:
“به امید روزی که هرکس به جای اسلحه، سازی در دست بگیرد.”
رمز و راز تاثیر تنبور بر روح و جان ما نیز همین است که تنبور، حافظه تاریخی چند هزار ساله قوم و نژاد ما است، حافظه‌ای که شاهد همه پیروزی‌ها، شکست‌ها، فراز و فرودها و غم و شادیِ تمدن کهنسال ایرانی بوده و در وجود نماینده خلفِ قوم ما، یعنی مردم سلحشور کردستان و در قامت تکیده سازی که به ظاهر چوبی و پوستی و سیمی خشک است، متبلور شده است.
خشک سیمی خشک چوبی خشک پوست
از کجا می‌آید این آوای دوست؟
بانگ گردش‌های چرخ است اینکه خلق،
می نوازندش به تنبور و به حلق.
جنگ تعرفه‌ها میان آمریکا و کانادا همچنان ادامه دارد
روز چهارشنبه ۱۲ مارس بعنوان روز دیگری از دور جدید جنگ تعرفه‌ای بین کانادا و ایالات متحده ثبت شد. دولت کانادا اعلام کرده است که به تعرفه‌های گمرکی ۲۵ درصدی ایالات متحده که از روز چهارشنبه بر روی فولاد و آلومینیوم اعمال شده است، پاسخ خواهد داد.
عقب نشینی داگ فورد در زورآزمایی با ترامپ در جنگ تعرفه‌ها
درپی زورآزمایی فورد با ترامپ، سرانجام در بعدازظهر روز سه‌شنبه نخست وزیر انتاریو از تصمیم خود مبنی بر افزایش بهای مالیات بر صادرات الکتریسیته به آمریکا و تهدید به قطع برق ارسالی به سه ایالت نیویورک، میشیگان و مینه‌سوتا، عقب نشینی کرد و گفت تصمیم اعلام شده خود را اجرایی نخواهد کرد.
تصمیم جدید داگ فورد برای مقابله با تعرفه‌های تحمیلی ترامپ
روز دوشنبه، داگ فورد و استفن لچه، وزیر انرژی و برق‌رسانی انتاریو، به طور رسمی یک عوارض ۲۵ درصدی جدید را بر تمام برق‌هایی که استان انتاریو به چند ایالت آمریکا ارسال می‌کند، معرفی کردند. این اقدام تقریباً ۱۰۰ دلار به هزینه ماهانه برق مصرفی حدود ۱.۵ میلیون ساکن نیویورک، میشیگان و مینه‌سوتا اضافه خواهد کرد و بلافاصله اجرایی می‌شود.
جنگ اقتصادی ترامپ علیه کانادا آغاز شد
جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، روز سه‌شنبه، چند روز پیش از ترک سمت خود، با سخنانی صریح و بیسابقه، برای آرام کردن کانادایی‌ها و پاسخ به تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مبنی بر اِعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر تمام واردات از کانادا، ظاهر شد.
می‌توان از سفر ترامپ به کانادا برای شرکت در اجلاس گروه هفت جلوگیری کرد؟
استان آلبرتا در غرب کانادا قرار است در ماه ژوئن میزبان رهبران جهان برای اجلاس گروه ۷ باشد. اما تاکنون بیش از ۴۲ هزار کانادایی با امضای یک تومار می‌گویند نباید به دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا اجازه سفر به کانادا داده شود.
مارک کارنی رهبر حزب لیبرال و نخست وزیر کانادا شد
مارک کارنی، رئیس پیشین بانک مرکزی کانادا، روز یکشنبه ۹ مارس، در نخستین دور رأیگیری کنوانسیون حزب لیبرال کانادا، بعنوان رهبر حزب و جانشین جاستین ترودو در مقام نخستوزیری انتخاب شد.
مارک کارنی کیست؟
مارک کارنی، ۵۹ ساله، که پدر و مادرش هر دو معلم بوده‌اند در شهر فورت اسمیت در منطقه شمال‌غربی کانادا بدنیا آمده اما در ادمونتون، آلبرتا بزرگ شده است.
مشاجره لفظی بیسابقه ترامپ، زلنسکی و معاون رئیس جمهور آمریکا در اتاق بیضی کاخ سفید
سفر روز جمعه ولودیمیر زلنسکی به کاخ سفید و دیدار با دونالد ترامپ و جی.دی ونس بدون نتیجه و با شگفتی روبرو شد.
رفع اتهامات از مصطفی صفری افسر پلیس تورنتو
دادگاه انتاریو پس از چند ماه بررسی، با انتشار یک حکم کلیه اتهامات وارد شده به مصطفی صفری، افسر پلیس تورنتو را رد کرد و او را بیگناه شناخت.
داگ فورد: ترامپ فقط هرج و مرج ایجاد می‌کند
دولت دونالد ترامپ روز پنجشنبه اعلام کرد که به مدت یک ماه برخی از تعرفه‌هایی که بر کانادا اعمال کرده است را معلق می‌کند، اما داگ فورد، نخست‌وزیر انتاریو، با قاطعیت اعلام کرده است که انتاریو به مبارزه ادامه خواهد داد.
