دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، روز چهارشنبه با «اعلام استقلال اقتصادی» ایالات متحده، بزرگترین جنگ اقتصادی آمریکا علیه ۱۸۵ کشور جهان را با تعیین تعرفه‌های گمرکی ۱۰ تا ۵۰ درصد آغاز کرد.

ترامپ در فضای مقابل کاخ سفید و در حضور اعضای کابینه‌اش و چند نماینده جمهوری‌خواه، چندین کارگر صنایع اتومبیل‌سازی، فولاد و کامیون‌داران، در سخنرانی ۵۰ دقیقه‌ای خود گفت:«هموطنان آمریکایی من، امروز روز آزادی است».

آقای ترامپ با توصیف شرکای تجاری آمریکا به شیوه‌ای منفی و با نشان دادن تابلوی آمار و ارقام، وعده رسیدن دوران طلایی را به مردم کشورش داد. او پیش از این انتخابات ریاست‌جمهوری ۵ نوامبر ۲۰۲۴ و سپس مراسم تحلیف خود در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ را هم روز آزادی خوانده بود.

در خط مقدم جنگ تجاری که دونالد ترامپ آغاز کرده، کانادا و مکزیک، دو شریک اصلی ایالات متحده، این بار از تعرفه‌های «متقابل» معاف شده‌اند.

چین و کشورهای اتحادیه اروپا که کالاهای آن‌ها به‌طور مجموع حدود یک سوم از واردات آمریکا را تشکیل می‌دهد، به ترتیب مشمول تعرفه‌های ۳۴ و ۲۰ درصدی می‌شوند.

در مورد چین که اولین کشور در لیست جنگ تعرفه‌ها قرار گرفته، نخست در ماه فوریه هدف یک حمله تعرفه‌ای بود و یک ماه بعد هدف حمله دوم قرار گرفت. در این دور جدید اعمال تعرفه‌ها، تعرفه‌های کلی که از ابتدای سال به چین اعمال می‌شود به ۵۴ درصد خواهد رسید.

کشورهای دیگر، که برخی از آن‌ها شریک تجاری مهم و برخی دیگر کم اهمیت هستند نیز با تعرفه‌های سنگینی مواجه شده‌اند. به‌عنوان مثال، تعرفه‌ها برای ژاپن ۲۴ درصد و برای هند ۲۶ درصد تعیین شده و به ۵۰ درصد در مورد لسوتو، کشوری در آفریقا، ۴۹ درصد در مورد کامبوج و ۴۶ درصد در مورد ویتنام خواهد رسید.

این اقدامات می‌تواند نظم جهانی را که از دهه‌ها لیبرال‌سازی تجارت شکل گرفته، به هم بریزد و موانع تجاری را در اطراف بزرگ‌ترین اقتصاد مصرف‌کننده ایجاد کند. اقتصاددانان مستقل هشدار داده‌اند که این اقدامات ممکن است موجب کندی اقتصاد جهانی شود.

تعرفه‌های جدید گمرکی در دو مرحله اعمال خواهد شد: حداقل ۱۰ درصد در ۵ آوریل و سپس عوارض بر صادرات بیشتر کشورها در ۹ آوریل اعمال می‌شود.

به گفته کاخ سفید دیگر کشورها، مانند بلاروس، کوبا، کره شمالی و روسیه، در فهرست کشورهای هدف قرار نگرفته‌اند، زیرا تحت تحریم‌های آمریکایی قرار دارند که از تجارت قابل توجه با آنها جلوگیری می‌کند.

دونالد ترامپ ادعا کرد که رویکرد حمایت‌گرایانه‌اش تولید صنعتی را به ایالات متحده بازمی‌گرداند و در عین حال خزانه دولت را پر می‌کند.

با این حال، چندین اقتصاددان پیش‌بینی می‌کنند که سیاست‌های تعرفه‌ای او باعث افزایش قیمت‌ها خواهد شد. آن‌ها همچنین پیش‌بینی‌های خود را درباره رشد اقتصادی کاهش داده و خطرات رکود را افزایش داده‌اند.

در ماه‌های اخیر، نوسانات تهدیدها، وضع تعرفه‌ها و تغییر موضع‌ها باعث ایجاد نگرانی در بازارهای جهانی شده است.

در روز بعد از صدور دستور جدید تعرفه‌ای، بورس‌های آسیایی نیز با کاهش آغاز به کار کردند.

دونالد ترامپ همچنین تأیید کرد که تعرفه‌هایی بر قطعات خودرو و خودروهای ساخته شده در خارج از کشور وضع خواهد شد. این تعرفه‌ها از نیمه شب، پنجشنبه، اجرایی شد.

با این حال، کانادا و مکزیک به نظر می‌رسد که به دلیل درهم‌آمیختگی بخش‌های خودروسازی آمریکای شمالی از معافیت موقت برخوردار باشند، که تعیین اینکه چه چیزی یک محصول آمریکایی است و چه چیزی نیست را پیچیده می‌کند.

بر طبق اطلاعاتی که هفته گذشته کاخ سفید اعلام کرد، واردکنندگان خودرو مشمول توافق‌نامه کانادا-ایالات متحده و مکزیک، این امکان را خواهند داشت که محتوای آمریکایی خود را تأیید کنند و سیستم‌هایی ایجاد خواهد شد تا تعرفه ۲۵ درصد تنها به ارزش محتوای غیرآمریکایی آن‌ها اعمال شود.

تعرفه‌های مشخص و تأیید شده در روز چهارشنبه بخشی از یک حمله گسترده تعرفه‌ای است که ابتدا علیه سه شریک تجاری اصلی ایالات متحده، در ماه فوریه علیه چین و در ماه مارس علیه کانادا و مکزیک آغاز شد. به عنوان مثال بخش عمده‌ای از صادرات کانادا به آمریکا مشمول تعرفه‌های ۱۰ یا ۲۵ درصدی شده‌اند.

از نیمه ماه مارس فولاد و آلومینیوم، صرف‌نظر از کشوری که از آن می‌آیند، با تعرفه ۲۵ درصدی مواجه هستند. طبق گزارش نیویورک تایمز، تعرفه‌های متقابل به تعرفه‌هایی که قبلاً به این دو فلز اعمال شده است، افزوده نخواهد شد.

«فوراً تلافی نکنید»

اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، عصر چهارشنبه در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان از سایر کشورها خواست که تلافی نکنند.

او گفت: «همه باید آرام بنشینند و عمیق نفس بکشند. فوراً تلافی نکنید. بیایید ببینیم این ما را به کجا می‌برد. زیرا اگر تلافی کنید، اینگونه است که ما به افزایش تنش‌ها دچار می‌شویم».

با این حال، انتظار می‌رود که چندین شریک تجاری ایالات متحده اقداماتی تلافی‌جویانه‌ای اعلام یا اعمال کنند، و این احتمال وجود دارد که قیمت‌ها تقریباً در تمام محصولات افزایش یابد.

دولت چین قبلاً وعده یک ضدحمله داده است و اورسولا فوندرلاین، رئیس کمیسیون اروپا، اعلام کرد که اتحادیه اروپا آماده است به تعرفه‌های گمرکی پاسخ دهد.

او در بیانیه‌ای گفت: «ما در حال نهایی‌سازی اولین بسته اقدامات تلافی‌جویانه در پاسخ به تعرفه‌ها بر روی فولاد هستیم. اکنون آماده هستیم تا اقدامات تلافی‌جویانه دیگری برای محافظت از منافع و شرکت‌های خود در صورت شکست مذاکرات انجام دهیم.»

با این حال، برخی کشورها به نظر می‌رسد که می‌خواهند رویکرد کمتری نسبت به تلافی اتخاذ کنند. به عنوان مثال، ژاپن اعلام کرده است که می‌خواهد با ایالات متحده مذاکره کند و به ضدحمله تعرفه‌ای اشاره‌ای نکرده است.

با نمایش یک بنر بزرگ که تعرفه‌های اعمال شده به چندین کشور را نشان می‌دهد، رئیس‌جمهور آمریکا تأکید کرد که رویکرد ملایمی را اتخاذ کرده و بدون توضیح در مورد عوامل مورد نظر در محاسبات، گفت که تعرفه‌های به اصطلاح متقابل باید دو برابر بیشتر می‌بودند.

*اخبار و گزارش‌های پرژن میرور را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

@persianmirrorCa