انسانهای معلول جهان بیش از یک میلیارد نفرند
.از سال ۱۹۹۲ میلادی٬ روز سوم ماه دسامبر٬ روز جهانی انسانهای ناتوان(معلول) تعیین شده است
اگرچه بیست و چهارسال از برقراری «روز جهانی انسانهای ناتوان» میگذرد٬ اما در سال ۲۰۰۶ بود که کنوانسیون بینالمللی حقوق معلولین٬ با پنجاه ماده به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید. تا ماه ژوییه سال جاری ۱۶۶ کشور این کنوانسیون را امضاء کرده بودند.
براساس آخرین گزارش جهانی در مورد افراد ناتوان٬ که توسط سازمان بهداشت جهانی و بانک جهانی تهیه شده٬ در حال حاضر بیش از یک میلیارد انسان معلول٬ در همه کشورها زندگی میکنند.
انسانهای ناتوان(معلول)٬ علاوه براینکه تندرستی کاملی ندارند٬ از فقر و بیسوادی یا کمسوادی نیز٬ نسبت به افراد سالم٬ رنج میبرند. ادامه وضعیت ناتوانی انسانهای معلول جهان عمدتا به دلیل نبود و یا کمبود خدمات ضروری٬ و موانع زیادی است که در مسیر زندگی روزانه آنها قرار دارد.
گزارش فوق راه و روشهای بسیاری برای اینکه انسانهای ناتوان بتوانند موانع موجود را پشت سر بگذارند و به همه امکانات رفاهی٬ در زمینه بهداشت و درمان٬ توانمند شدن و آموزش و شغل دسترسی داشته باشند ارائه میکند. اما هنوز از پیشنهاد راهحل تا تهیه امکانات و اجرا کردن برنامهها برای رسیدن به هدفهای مورد نظر فاصله بسیار وجود دارد.
کنوانسیون بینالمللی حقوق معلولین٬ یک ابزار قانونی در زمینه حقوق بشر است که ردهبندی گستردهای از انسانهای ناتوان ترسیم و تاکید میکند همه افرادی که به هر شکلی از یک ناتوانی رنج میبرند باید از حقوق اساسی بهرهمند باشند.
نخستین ماده کنوانسیون بینالمللی حقوق معلولین تاکید میکند که هدف کنوانسیون٬ تقویت٬ حفظ و تضمین برخورداری کامل و برابر از حقوق بشر و همه آزادیهای اساسی برای انسانهای ناتوان و احترام به حرمت و کرامت ذاتی آنهاست. در همین ماده تاکید شده است که منظور از افراد معلول یا ناتوان٬ انسانهایی هستند که دارای ناتوانیهای جسمی٬ روانی٬ فکری و یا حسی پایدار هستند و ناتوانیهای آنها٬ با موانع موجود٬ از مشارکت موثر و برابر آنها در جامعه جلوگیری میکند.
در ماده سوم کنوانسیون بینالمللی حقوق افراد ناتوان٬ ارزشهای عمومی کنوانسیون در موارد زیر مشخص شده است:
احترام به کرامت ذاتی٬ خودکفایی و استقلال فردی و آزادی عمل؛ عدم تبعیض؛ مشارکت کامل و موثر در زندگی اجتماعی؛ احترام به تفاوت و پذیرفتن افراد ناتوان٬ بعنوان بخشی از تنوع انسانی و انسانیت؛ شانس برابر؛ دسترسی به امکانات؛ برابری زن و مرد؛ احترام به پیشرفت قدرت کودکان ناتوان٬ برای غلبه بر ناتوانیهایشان؛ و احترام به حقوق کودکان ناتوان برای حفظ هویتشان.
در ماده چهارم کنوانسیون بینالمللی حقوق معلولین تاکید شده است که کشورهای امضاء کننده کنوانسیون متعهد می شوند همه مواد حقوق بشر و آزادیهای اساسی را بدون هیچ تبعیضی برای افراد ناتوان تضمین کنند.